بررسی مناسب‌ترین اندازه چاله‌های هلالی آبگیر و بهترین مکان کشت در داخل هلالی (مطالعة موردی: مراتع کومیران، قاین، خراسان جنوبی)

چاله‌های هلالی آبگیر، در بالادست دق محمدآباد چاهک، به منظور جلوگیری از ورود رواناب به داخل دق و در نتیجه جلوگیری از گسترش کویر احداث شده‌اند. در داخل چاله‌ها بذر تاغ و آتریپلکس نیز کشت شده است. این پژوهش با هدف بررسی اثر اندازه چاله‌ها بر استقرار گیاهان و تعیین بهترین محل استقرار نهال‌های کاشته شده و گیاهان بومی منطقه در هلالی آبگیر انجام شد. در امتداد ترانسکت‌های خطی، 30 چاله هلالی در داخل آبراهه و 30 چاله روی پشته (خارج آبراهه) انتخاب و یک هلالی فرضی نیز در مجاورت هر چاله و با همان ابعاد در نظر گرفته شد. در هر هلالی آبگیر پنج زون استقرار در نظر گرفته شده و در داخل هر زون تعداد گیاهان کاشته شده و سایر گیاهان به‌صورت جداگانه شمارش شد. احداث هلالی در داخل آبراهه اثر بیشتری بر استقرار نهال گیاهان کاشته شده نسبت به هلالی‌های خارج از آبراهه داشت. با افزایش مساحت هلالی آبگیر تعداد نهال‌های آتریپلکس و گیاهان طبیعی منطقه افزایش یافت، ولی این رابطه برای نهال تاغ معنی‌دار نبود. بیشترین استقرار برای گیاهان کاشته شده در بخش میان‌ هلالی و برای گیاهان طبیعی در بخش وسط  هلالی بود. با افزایش مساحت هلالی درصد تخریب آنها بیشتر شد. براساس نتایج این تحقیق، پیشنهاد می‌گردد که چاله‌های هلالی در داخل آبراهه، تا اینکه در دامنه‌ها، احداث شوند. برای کاشت گیاه آتریپلکس از چاله‌های بزرگ (10-12 متر مربع) و برای گیاه تاغ از چاله‌های کوچک (6-8 متر مربع) استفاده شود.